در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام حسین سیدی ساروی، نویسنده این کتاب و محقق سیره اهل بیت(ع) به سیره عملی حضرت زهرا(س) به عنوان یک انسان کامل و الگویی برای تمامی نسل‌ها پرداختیم.

گذشت زمان بر ائمه(ع) اثرگذار نیست

حجت‌الاسلام سیدی در پاسخ به این سوال که با توجه به وجود الگوهای موفق معاصر، آیا چهارده معصوم(ع) می‌توانند برای انسان امروزی الگو باشند، می‌گوید: بله آن‌ها برای تمامی زمان‌ها و تمامی افراد الگو هستند و زمانی نمی‌توانیم آن‌ها را الگو بدانیم که بگوییم آن‌ها کهنه شده و از رده خارج شده‌اند مانند برخی ساختمان‌ها که در زمان ساخت خود، ساختمان‌های خوبی بودند اما با گذشت زمان فرسوده شده و کاربرد خود را از دست داده‌اند. اما در مورد این چهارده نفر نمی‌توانیم این حرف را بزنیم.

او اضافه می‌کند: گذشت زمان بر بسیاری موارد تاثیر ندارد زیرا آن شخصیت متناسب با نیاز درونی بشر است، در نتیجه غبار زمان بر آن‌ها نمی‌نشیند. این مورد مربوط به شخصیت‌ها نیست و برخی مطالب نیز اینگونه است. به طور مثال قواعد ریاضی سالهای سال است که یکی است و تغییری نمی‌کند زیرا از واقعیتی خبر می‌دهند. الگو پذیری نیز همینطور است. الگوگیری از شخصیت سیاسی، شخصیت علمی و... امری ذاتی است و مصادیق متفاوتی دارد. ائمه(ع) کهنه نشده‌اند زیرا حرف‌ها و رفتارهایی دارند که گذشت زمان بر آن‌ها اثرگذار نیست.

این محقق سیره اهل بیت(ع) تشریح می‌کند: اگر ادعا داریم سخنان آن‌ها کهنه شده، کاربرد ندارند و به درد بشر امروزی نمی‌خورد باید حرف‌هایشان را برعکس کنیم تا جدید شوند. آن‌ها می‌گفتند دروغ نگویید، در امانت خیانت نکنید، نگاه ناپاک نداشته باشید، دیگران را بر خود مقدم بدارید، ظلم نکنید و... حرف‌هایی که مربوط به 1400 سال پیش بوده است. مشاهده می‌کنیم در صورت عمل نکردن به این سخنان جامعه‌ای انسانی نخواهیم داشت و این حرف‌ها مطابق با نیازهای آدمی است.

ائمه(ع) الگویی کامل

حجت‌الاسلام سیدی برای لزوم الگوی عملی و رفتاری داشتن انسان معاصر که مطالعه می‌کند، کلاس می‌رود و... نیز اظهار می‌کند: اگر قرار بود بعد از شناخت خود، به طور مثال بعد از بلوغ سال‌های کمی زندگی کنیم به الگو نیاز نداشتیم. اما اگر متوسط عمر را 70 سال بدانیم، پس از کسر 15 سال ابتدایی حدود 55 سال مداوم در حال قضاوت کردن هستیم. این فرد انسان خوبی است، دیگری فرومایه است، آن یکی انسان بزرگواری است و... جز با شاخصی که خطاناپذیر باشد و مطمئن باشیم گفتار و رفتار آن‌ها بی‌خطا بوده و کهنه نمی‌شود نمی‌شود افراد را قضاوت کرد. برای این کار نیاز به الگوهای عملی داریم.

 او می‌افزاید: تفاوت الگوهای دینی با الگوهای معاصر در این است که الگوهای معاصر، قبلی و بعدی روزگار ما معمولاً تک بعدی هستند. ورزشی، سیاسی، نظامی، هنرمند و... هستند و در رشته خود تخصص بالایی دارند اما الگویی که در اسلام داریم الگویی است که شخصیت وجود آن‌ها از ابعاد مختلف رشد پیدا کرده و شخصیت آن‌ها از ابعاد شکوفا شده و می‌تواند برای بشر تشنه امروز جذاب باشد. آن‌ها الگویی کامل هستند زیرا تمام ابعاد وجودی آن‌ها شکوفا شده است.

سیدی تصریح می‌کند: ائمه(ع) الگوهایی کامل برای تمام انسان‌ها هستند. الگو بودن یک فرد گاهی به جنسیت مربوط می‎‌شود به طور نمونه خلبانی، کار در معدن و... معمولاً به جنسیت مربوط می‌شود اما بسیاری اوقات الگو بودن به روح شخص و شخصیت الگو مربوط می‌شود و چون روح و شخصیت جنسیت ندارد می‌تواند برای تمام مردم دنیا الگو باشد. به طور مثال انیشتین الگوی علمی برای تمام مردم جهان است و ارتباطی با جنسیت و... ندارد. یا حافظ، سعدی، مولوی، دکتر حسابی همه در زمینه‌هایی الگو هستند. به همین دلیل انسان‌های کامل، الگوهای کاملی برای همه هستند.

فاطمه(س) پاره تن پیامبر

این پژوهشگر دینی تصریح می‌کند: قرآن کریم رسول گرامی اسلام(ص) را الگوی شایسته و اسوه حسنه مؤمنان معرفی کرده است. در این الگوگیری فرقی میان زن و مرد نیست. پیامبر(ص) در سخنانش، فاطمه(س) را از وجود خود دانسته و بارها در جمع مؤمنین فرموده است فاطمه(س) پاره تن من است. وجود فاطمه(س) از وجود رسول خدا(ص) جدا نیست و سیره او جلوه دیگری از سیره پیامبر(ص) است. بندگی خدا، تقوا و عبادت، حجاب و عفاف و... و سیره حضرت در عرصه خانواده، همسرداری و تربیت فرزندان بخشی از زمینه‌های الگو بودن حضرت زهرا(س) است.

او با اشاره به حجاب حضرت(س) می‌فرماید: یکی از این ابعاد مهم حجاب حضرت فاطمه(س) است. با مرور زندگی ایشان  روایاتی را مبنی بر احتیاط برای حضور نیافتن در مجالس مردانه می‌بینیم. ابن مغازلی از امام علی(ع) نقل کرد که روزی نابینایی برای ورود به منزل اجازه خواست، حضرت فاطمه(س) خود را پوشانید. پیامبر(ص) از وی پرسید: این مرد که تو را نمی‌بیند، چرا خود را از وی پوشاندی؟ بانو گفت: اگر او مرا نمی‌بیند، من که او را می‌بینم. افزون بر این، او بو را احساس می‌کند و من عطر زده‌ام. پیامبر(ص) فرمود: به راستی که تو پاره تن من هستی.

نویسنده کتاب خاطر نازک گل بیان می‌کند: از علی(ع) نیز نقل شده است که فرمود خدمت رسول خدا(ص) نشسته بودیم. پرسید به من بگویید چه چیزی برای زنان بهتر است؟ کسی از جمع نتوانست پاسخ دهد تا پراکنده شدیم. نزد فاطمه(س) رفتم و آن چه پیامبر پرسیده بود را بازگو کردم. بانو گفت: اما من می‌دانم. برای زنان بهتر آن است که نه خود مردی را ببینند و نه مردی آن‌ها را ببیند. نزد حضرت برگشتم و پاسخ را گفتم. پرسید: چه کسی آن را به تو گفت؟ گفتم فاطمه. فرمود فاطمه پاره تن من است.

حجت‌الاسلام سیدی در پایان می‌گوید: حضرت فاطمه(س) از خودنمایی در جمع مردان به شدت دوری می‌کرد. همان‌گونه که دوست نداشت در بیرون از خانه کار کند. گرچه این کار برای دیگران اشکالی ندارد و این از لحاظ نکته‌ای است که می‌گویند: «نیکی نیکان، برای نزدیکان درگاه خداوندی گناه به شمار می‌رود». حتی شرایط بحرانی پیش آمده بعد از رحلت رسول خدا(ص) و ماجراهای پیش آمده برای اهل بیت(ع)، باعث نشد تا او اندکی از پوشش اسلامی خود بکاهد. به طور نمونه هنگامی که ایشان برای تصحیح مسیر تاریخ پس از درگذشت رسول گرامی اسلام(ص) در آن شرایط روحی دشوار عازم مسجد پیامبر شد، حجاب کامل را رعایت کرد.